kozh

Gwelet ivez : Kozh

Brezhoneg

Etimologiezh

(Anv-gwan) Kavet en henvrezhoneg (coth).

Meneget er C'hatolikon (coz).

Da geñveriañ gant ar gerioù coth en kerneveureg, cottos en galianeg.

Anavezet evel anv-tiegezh : (Le) Coz.

(Furm verb) Savet diwar « kozh- », pennrann ar verb « kozhañ », hep dibenn-ger.

Anv-gwan

Derez	Furm
Derez-plaen	kozh
Derez-uheloc'h	koshoc'h
Derez-uhelañ	koshañ
Derez-estlammiñ	koshat

kozh /ˈkoːs/; ken kozh, koshoc'h, koshañ, koshat.

1. Zo o vevañ, o padout abaoe pell.
   • Ur wezh e oa un intañvez kozh ha paour, hag he devoa tri mab. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 11.)
   • Eun den koz an nevoa daou vab : Herri, an hini henan, ha Charlez, ar yaouankan. — (Erwan ar Moal, Pipi Gonto, Kemper, 1925, p. 1.)
2. Lakaet dirak ur sifr evit merkañ an oad, oadet a...bloaz.
   • <skouer>.
3. Zo anezhañ abaoe pell.
   • <skouer>.
4. dirak un anv-kadarn, gwelout kozh tra
5. kozh ar c'hoshañ
   • Koz ar c'hosa e oa, ha ne oa nemet gwelloc'h a ze : kalon ar re goz a zo tenerik. — (Yann ar Floc'h, Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault, Kemper, 1950, p. 11.)
6. kozh-douar, kozh-ebestel, kozh-kabac'h
7. mamm-gozh
8. mammig kozh
9. gwechall gozh
10. hini kozh, unan kozh
11. hini gozh, unan gozh
12. dirak un anv-kadarn
    • Ro peoh, koz klakenn ! — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 278.)
13. dirak un anv-kadarn, war-lerc'h ar ger-mell:
    • Ar hoz klakenn-ze a vez aze o troukkomz diwar-benn an dud. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Première Partie, 1966, p. 146.)
    • Hag e oa lakeet da gousked war ar zolier gant eur goz vallin en-dro dezañ. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 480.)
14. derez-kevatal: ken kozh, ker kozh
15. War-lerc'h ur raganv niveriñ:
    • Bez' e oa ur wech daou gozh hag o doa ur verc'h pennhêrez. — (Marsel Klerg, Faltazi an amzerioù kent, Mouladurioù Hor Yezh, 1999, p. 139.)
    • Bremañ emañ an daou gozh o-unan er c'hroaz-hent. — (Jakez Riou, Geotenn ar Werc'hez ha danevelloù all, Al Liamm, 1957, p. 44.)

Gerioù heñvelster

• hen (nebeut implijet)

Deveradoù

• digozhañ
• kozhachoù
• kozhailhoù
• kozhañ

• kozhard
• kozhded
• kozhenn
• kozhentez

• kozhiad
• kozhigell
• kozhijenn
• kozhni

Gerioù kevrennek

• kozhamzer
• kozh-douar
• kozhkailhez
• kozh-kozh

• kozh-louet
• kozh-Noe
• kozhper

• kozhpereg
• kozhperek
• kozhperenn

Troioù-lavar

• mont da gozh
• ober ur penn kozh

Divinadelloù

• Piw a zo ken koz hag e dad ha kosoc'h evid e vamm ? – Mab ar C'hoz, nemed ur Gozenn a vefe e vamm ive. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 328.)

Krennlavarioù

• N'a ket da goz an hini na laosk ket a avel euz e gof. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 310.)
• Dreist moue ar gazeg koz e vez kabestret an ebeulez. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 311.)

Troidigezhioù

• galleg : vieux ^(fr) , ancien ^(fr)
• kembraeg : hen ^(cy)

• kerneveureg : coth ^(kw) , hen ^(kw)
• saozneg : old ^(en) , ancient ^(en)

Anv-kadarn

kozh /ˈkoːs/ gourel

1. Den n'eo ket yaouank.
   • <skouer>.
2. Diskar (diwar-benn al loar).
   • <skouer>.
3. douar kozh
   • Gwella ed a vez bremañ a vez war goz. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 277.)
4. En troiennoù
   • blaz ar c'hozh, c'hwezh ar c'hozh

Furm verb

kozh /ˈkoːs/

1. Furm ar verb kozhañ e trede gour unan an amzer-vremañ, en doare-disklêriañ.
2. Furm ar verb kozhañ en eil gour unan an doare-gourc'hemenn.