-a

Brezhoneg

Etimologiezh

Gwelout TBP 3/200.

Lostger

-a /a/

1. Dibenn anvioù-verb (evel ma vez skrivet koulz e KLT evel en doare-skrivañ falc'hunek) hag a glot gant -añ e peurunvan:

   • kana, tenna, heulia, Visant Seite, Le breton par les ondes, Emgleo Breiz, 1975, Tome 2, p 142, e-lec'h kanañ, tennañ, heuliañ.

2. Dibenn an derez-uhelañ (evel ma vez skrivet koulz e KLT evel en doare-skrivañ falc'hunek) hag a glot gant -añ e peurunvan:

   • An abreta ar gwella. Ar buana ar gwasha, e-lec'h An abretañ ar gwellañ. Ar buanañ ar gwashañ.

3. Dibenn anvioù-verb savet diwar anvioù lies pe anvioù-stroll,

   • evel baraa, brizhillia, chevra, kaota, lusa, munusa,
     • diwar anvioù-kadarn a echu gant ar gensonenn [l]: bouzoula, ormela,
     • diwar anvioù-kadarn a echu gant ar gensonenn [n]: abona, amanenna, bezhina, kistina, lina, radena, soubenna, trichina, ...
     • diwar anvioù-kadarn a echu gant ar gensonenn [b]:
       • diwar stoub, stoupa,
     • diwar anvioù-kadarn a echu gant ar gensonenn [d]:
       • diwar bleud, bleuta, diwar keuneud, keuneuta,
       • diwar briad, briata,
       • diwar tud, tuta,
       • diwar bilgod, bilgota, diwar logod, logota, diwar yod, yota,
       • gwelout -eta ivez evel
         • amprevaneta, bigorneta, bozegeta, c'hwileta, evneta, falaoueta,
         • gozeta, gwrac'heta, kontellegeta, kranketa, labouseta, levnegeta, leogeta, louzeta,
         • melc'hweta, merc'heta, merlueta,
         • paotreta, plac'heta, pleiseta,

   **** sardineta, skolpeta, skrilheta, soaveta, talaregeta, tarkineta, touilheta, tousegeta, ha verboù savet heñvel;

   • • diwar anvioù-kadarn a echu gant ar gensonenn [z]:
       • diwar krampouezh/krampouesha, kerez, keresa; panez/ panesa; laezh/ laesha ... patatesa, tañvouesa,
       • diwar kokouz, kokousa,
       • diwar frouezh, frouesha,
     • diwar anvioù-kadarn a echu gant ar gensonenn [g]:
       • diwar brennig, buzhug, kig, e teu brennika, buzhuka, kika ...
       • diwar kaoc'h-kezeg, e teu kaoc'hkezeka,
       • diwar teureug, e teu teureuka,
     • diwar anvioù-kadarn a echu gant ar gensonenn [r]:
       • chevra, chistra,
     • diwar anvioù-kadarn a echu gant ar gensonenn [x]:
       • diwar /kaolmoc'ha, kerc'h/ kerc'ha, kaoc'h/kaoc'ha,
   • diwar anvioù-kadarn a echu gant ur vogalenn (war-bouez -où)
     • c'hwibua, sivia, ...
   • diwar anvioù-kadarn a echu gant an dibenn -où, gwelout -aoua (evel kouignaoua, pilhaoua, siliaoua, spilhaoua,...)
   • dibenn anvioù-verb savet diwar anvioù-kadarn unan (hogen savet heñvel) : kiesa,

4. dibenn an anvioù-verb savet diwar anvioù-kadarn a echu gant -ad, gwelout -ata (evel skouarnata)
5. pennrann verboù en -aat, evel aesa, bihana, falla, kosha, laka:

   • Yannig Falla bemdez, Falloc'h arc'hoazh evit hirie. Krennlavar.

6. dibenn-verb trede gour unan an amzer-vremañ, e yezh Gwened dreist-holl (hag ivez e reter Kerne ha Treger)
   • Me 'gomprena bremañ ... Me 'lara... Hi a ouia...
   • ... pa laoska ar c'hi un harzhadenn skiltrus ... PIPI 1902/62

   • A gresk er c'hoad, A beura er prad, A ya davet ar roue da vrezelat, Etrezomp e brezhoneg, 1/193

7. dibenn-anv-kadarn divoutin
   1. anvioù-tud gwregel, evel Mikaela, Goulwena,
   2. anvioù-lec'hioù, broioù kentoc'h: Europa, Amerika, Aostria, Italia, Kalifornia, Nigeria, Libia, India ...

Gwelet ivez

• -ia

Esperanteg

Etimologiezh

Diwar lostger an anvioù-gwan hag an anvioù-gwan perc'hennañ e galleg (ma), en italianeg (mia), e spagnoleg (mía, fría)

Lostger

-a /a/

1. Lostger a verk ar gerioù e-giz anvioù-gwan pe renadennoù-anv.

   La bela floro : ar vleunienn vrav.

   La pariza vivo : buhez Pariz

2. Lostger a verk an anvioù-gwan perc'hennañ
   • mia: ma
   • cia: da
   • lia: e
   • ŝia: he
   • ĝia: e pe he (hep reizh)
   • nia: hol, hon, hor
   • via: ho
   • ilia: o
   • sia: e, he pe o (emober)
3. Lostger an tabel-vortoj evit ar perzhioù.

   kia : pe seurt ?

   tia : ar seurt [...]-se

   ia : ur seurt

   nenia : pep seurt

   ĉia : seurt [...] ebet

Gwelet ivez

• An tabel-vortoj war Wikipedia