aesoc'h

Brezhoneg

Etimologiezh

Savet diwar an anv-gwan aes hag an dibenn-ger -oc'h.

Furm anv-gwan

aesoc'h /ˈɛ.sːɔx/ (furm vihanaat : aesoc'hik)

1. Derez-uheloc'h an anv-gwan aes.
   • Hogen pa 'z eo gwir n'emañ ket war hon tro korf an touell, aesoc'h eo herzel, disteroc'h riskl an argoll... — (Youenn Drezen, Sizhun ar Breur Arturo, Al Liamm, 1971, p. 18.)
   • Aesoc'h eo bevañ pa vez ur gwenneg bennak en ti. — (Youenn Drezen, Skol louarn Veig Trebern, trede lodenn, Al Liamm, 1974, p. 73.)
   • [...], a-benn suraat dezhi hec'h-unan ur retred aesoc'h ha disoursi. — (Pêr Denez, Glas evel daoulagad c'hlas na oant ket ma re, Al Liamm, 1979, p. 67.)
   • — Tra. Pizaoted bro Filipin a zo aesoc'h da sevel er vro. Digamambreoc'h eget re Europa int. — (Goulc'han Kervella, Brezel ar Rigadell, Al Liamm, 1994, p. 53.)
2. Kalz aesoc'h.
   • En trede noz e kavas e hent kalz aesoc'h, [...]. — (J.K. Rowling, lakaet e brezhoneg gant Mark Kerrain, Harry Potter ha Maen ar Furien, An Amzer embanner, 2012, p. 220.)
3. Netra aesoc'h.
   • Soner ebet ne gavas re-hir an amzer : darn a stagas da blac'heta, darn all a rae bemdeiz ur reorad, ha netra aesoc'h evit an neb en deveze darempred gant tud ar gêrbenn, rak plijout a rae d'ar re-mañ o bannac'h, ha pa veze huchet warnoc'h Skold ! en ur sevel d'ho yec'hed ur werenn d'an nec'h, e veze ret deoc'h lonkañ en un alanad forzh petra 'veze diskennet deoc'h, bier, gwin, pe hini-kreñv ar vro, un dra n'eo ket gwell vlazet mat, met nerzh a zo ennañ, pa lavaran. — (Jarl Priel, Va Zammig Buhez, Al Liamm, 1954, p. 165.)
4. Bezañ aesoc'h da unan bennak.
   • Eno oa aesoc'h dezhañ en em guzhat, [...]. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 21.)
   • Easoc'h c'hoaz oa dign mont dreist ar voger. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 40.)
   • — Me 'zo o vont da bignat, emezan da Nounig ; met easoc'h e vefe d'in tenna va zaol, ma vije ledet eun dra bennak dindan ar wezenn evit souplât va lamm. — (Ivon Krog, Eur Zac'had Marvailhou, Buhez Breiz, Kemper, 1924, p. 119.)
   • — « Ha gwelloc'h en deus kavet Herri en em veuziñ eget en em stagañ ouzh ar groug : aesoc'h e oa dezhañ... » — (Jakez Riou, An Ti Satanazet, Skridoù Breizh, 1944, p. 86.)
   • E-giz-se eo aesoc'h dezhañ chom hep gwelout ! — (Abeozen, Pirc'hirin Kala-Goañv, Al Liamm, eil emb. 1986, p. 18.)
5. Aesoc'h eget :
   • [...] : « Va bugale ker, me a lavar d'ehoc'h adarre, pegen dies eo d'ar re a lak' ho fizians en danvez mont e rouantelez Doue. Essoc'h eo da eur c'hanval treuzi dre doull an adoz eged da eur pinvidig mont e rouantelez Doue. » — (Yann-Fañch Caer, Ar Pevar Aviel lakeat en unan, Brest, 1904, p. 219.)
   • — [...]. Evidon-me, selaou, me 'gav ez eo easoc'h klask eur vi eget n'eo tapout al loar da zibri. [...] ? — (Ivon Krog, Eur Zac'had Marvailhou, Buhez Breiz, Kemper, 1924, p. 20.)
   • Netra aesoc'h koulskoude eget sevel ur pemoc'hig ha ne ra fed ebet nemet ouzh e gof ! — (Aleksandr Soljenitsyn, lakaet e brezhoneg gant Ernest ar Barzhig, Ti Vatriona, Al Liamm, 1976, p. 78.)
   • [...] : pa ne oa ket mui plas, e prene un arbell all, ar pezh a oa aesoc'h d'e galon eget dispartiañ diouzh lod eus e gelaouennoù. — (Pêr Denez, Glas evel daoulagad c'hlas na oant ket ma re, Al Liamm, 1979, p. 16.)
   • — [...]. Sot ec'h en em gavas diouzhtu war-lerc'h rak anaout a rae seurt tiez koad ha n'oant ket aesoc'h eget ar re all da loskiñ. — (Goulc'han Kervella, Brezel ar Rigadell, Al Liamm, 1994, p. 37.)
   • Neuze, ar sekrejoù kozh : petra oa aesoc'h da gavout, emsavoc'h da aozañ ha plijusoc'h da implijout eget ar c'hegid, bras pe vihan ? — (Pêr Denez, Glas evel daoulagad c'hlas na oant ket ma re, Al Liamm, 1979, p. 70.)
6. Aesoc'h evit :
7. Aesoc'h-aesañ : muioc'h-mui aes
8. Aesoc'h a se :
   • Neuze he magerez hag he merc'h a lavaras d'ezi mont ganto en eun tu pe du eus al lestr evit gallout êsoc'h a ze strinka er mor ar pez a rea poan d'ezi. — (G. MILIN, Gwechall-goz e oa..., Kemper, 1924, p. 15.)
   • [...] ha pa santas hemañ oc'h esae lakaat e vrec'h dindan e c'hroñj-eñ dre dreñv e gein evit e sachañ aesoc'h a se, e teuas a-benn d'ober un dro grenn, [...]. — (Jakez Konan, Lannevern e kañv ha danevelloù all, Al Liamm, 1980, p. 61.)
   • Marvet oa tud Marianna ha ne rae ar plac'h nemet aesoc'h a se he fenn hec'h-unan. — (Abeozen, Pirc'hirin Kala-Goañv, Al Liamm, eil emb. 1986, p. 40.)
   • — Aesoc'h a se, eme an trede, sevel un ti nevez. — (Goulc'han Kervella, Brezel ar Rigadell, Al Liamm, 1994, p. 9.)

Gerioù heñvelster

• aesetoc'h

Gerioù enepster

• diaesoc'h

Krennlavarioù

• Aesoc'h d'ur c'hañval tremen dre grao un nadoz
  Eget d'un den pinvidik mont d'ar baradoz.
• Ezetoc'h (Aesoc'h) eo plegañ ur blantenn
  Evid ur wezenn. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 306.)