bec'h
Neuz
Brezhoneg
- Tostaat ouzh beich e kembraeg.
Anv-kadarn
bec'h /ˈbex/ gourel (liester : bec'hioù)
- Pouez, samm; diaezamant.
- Setu 'ta lamet ur bec'h pounner diwar kalon Paul. — (Herve Gouedard, Paul Sérusier, ul livour e Breizh, Al Liamm, miz Du 2013, p. 31.)
- Bezañ ur bec'h gant un den, war un den, war chouk un den :
- Me a oa eur pez beh keuneud ganin war ma chouk. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 74.)
- Lakaat ur bec'h war chouk un den :
- Laka ar bec'h-mañ war da chouk. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Première Partie, 1966, p. 221.)
- Dont, mont, gant ur bec'h, ur bec'hiad.
- Me a oa o tont er porzh gant ur bec'h kaol war ma chouk. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 38.)
- Tapout ur bec'h: dougen traoù ponner.
- Tapet ho peus ur bec'h!. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 38.)
- Bezañ bec'h oc'h ober un dra bennak:
- [...], ha ker lijer e oa ma veze bec'h [o] kavout roudou e dreid, houarnet gant arc'hant. — (Yann ar Floc'h, Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault, Kemper, 1950, p. 39.)
- Bezañ bec'h un den en udb:
- Ar holoënnad (!) wenan a oa beh eun den enni. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 38.)
- Bezañ bec'h da un den ober un dra: diaes dezhañ, abalamour d'ar bec'h, pe d'un dra all.
- P’en em gavjont e-kreiz an enez, n’oa ket bras anezhi, ne weljont seurt, tra na den, nemet ur c’hozh ti bihan a oa bec’h dezho mont e-barzh. — (G. MILIN, Gwechall-goz e oa..., Kemper, 1924, p. 60.)
- Me a vez ur bec'h din dont betek amañ. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 39.)
- Diaezamant a lak un den da vezañ en ur gwall bleg.
- sevel bec'h war un den : kaout ur falladenn.
- Honnezh moarvat a oa savet bec'h warni a-greiz evañ he c'hafe. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 39.)
- Bezañ bec'h war un den
- Sede bec'h, en taol-mañ, war gorf Yann adarre ! — (Troude ha Milin, Labous ar Wirionez ha Marvailhoù all, Skridoù Breizh, 1950, p. 63.)
- Me a oa bec’h warnon. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 39.)
- Bec'h un den pe ul loen a udb:
- [...], komer a ra bec'h e vul a win ardant hag a gasis, hag ec'h a arre en hent. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 15.)
- kaout bec'h oc'h ober un dra bennak: kaout poan, diaezamant, oc'h ober un dra.
- kemer bec'h
- Eñ zo lavaret dezhañ nompas kemer bec'h o labourat. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 39.)
- lakaat bec'h : poaniañ, strivañ
- reiñ bec'h da unan bennak, da ober un dra bennak.
- Bezañ dindan ar bec'h, dindan e vec'h, dindan vec'h.
- Skeiñ ar bec'h war un den, war gein un den, war chouk un den:
- N'ho-po ken 'med skei ar beh war ma hein. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 39.)
- Tennañ un den a zindan ar bec'h:
- ... e c’hellan lavaret em beus tennet va zud a-zindan ar bec’h, gwellañ ma c’halled hen ober . EK 2/79
- poan, striv
- bec'h ar pec'hed, an tamall.
- Troienn estlammañ:
- Bec'h dezho!
- Bec'h d'al lorgnez !
- bec'h dezhi
- Bezañ un dra bennak e vec'h : leun gant ar vec'h-se.
- Hennezh en deus aer vat e vec'h . — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 39.)
- Setu amañ hag a zo leun a zour lous he bec'h . — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 39.)
- Hennezh a zo vis fall ennañ e vec'h . — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 289.)
Deveradoù
Troioù-lavar
Troidigezhioù
(1)
(2)
(3)
(4)
Furm verb
bec'h /bɛx/
- Furm eus ar verb « bezañ », gwelout « befec'h ».
- — « [...], me garfe e vec'h-hu dougerez a-vremañ. » — (Troude ha Milin, Labous ar Wirionez ha Marvailhoù all, Skridoù Breizh, 1950, p. 154.)
- — « Ne lavaran ket deoc'h e vec'h laer ; evelato e kav din e ve brav, pa 'z eo bet furchet an holl, e vec'h furchet ivez. » — (Troude ha Milin, Labous ar Wirionez ha Marvailhoù all, Skridoù Breizh, 1950, p. 168-169.)
Adverb
- Gwelout pounner-bec'h