kaout c'hoant

Brezhoneg

Etimologiezh

Troienn savet gant kaout ha c'hoant.

Troienn verb

kaout c'hoant /kɔwt.ˈxwãnt/

1. Santout un ober evel un ezhomm (en un toulladig troiennoù) [c'hoant a zo dirak un anv-verb hep araogenn na klokaenn]
   • Ne 'm boa ket (a) c'hoant c'hoarzhin. — (Geriadur brezhoneg An Here, 2001, p. 215a.).
   • Me ‘m eus c’hoant-kac’hat ! eme unan; me ‘m eus c’hoant-staotat, eme un’ all, — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/2, Al Liamm, 1985, p. 19.)
   • kaout c'hoant-c'hoari
   • kaout c'hoant-dimeziñ
   • kaout c'hoant-kousket
2. Bezañ gant ar soñj e vefe mat dezhañ (ober un dra bennak). Gwelet ivez : c'hoantaat, falvezout da ub, gant ub, faotañ da ub, fellout da ub, goulenn, hetiñ, karout, mankout da ub, mennout da ub, youliñ.
   1. [kaout displeget a zo a-dreñv c'hoant hag e glokaenn] (araogenn ebet dirak an anv-verb a gloka c'hoant)
      • Nann, ma c'hoarig, c’hoant gwelet bro am eus, — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/1, Al Liamm, 1984, p. 247.)
      • [...], rak c'hoant kaout un hanter dousenn d'an nebeutañ en doa. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 188.)
      • ... ha c’hoant tostaat ouzh Brest en doa ivez. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 188.)
      • ... c'hoant tremen da Vro-Saoz en doa ... — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 156.)
3. (Peurvuiañ en droienn ) kaout c'hoant da ober un dra bennak
4. (Dirak un islavarenn en doare-divizout) : c'hoant am eus e ...
   • C'hoant am eus e rafec'h koumanant ouzhin. — (Yann ar Floc'h, Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault, Kemper, 1950, p. 184.)
   • C’hoant hoc’h eus ’ta e vefen-me laket da vestr warnoc’h, — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 147.)
   • ... red eo d'in gortoz va merc'h-vihan am eus c'hoant e vefe tennet he foltred ive. — (An Hini goz o vont da denna he foltred, p. 6.)

Evezhiadenn 1

Ar ger-mell strizh a vez lakaet dirak c'hoant mard eus un islavarenn-stag : ... dre an c'hoant o deus da gariñ ha dre an c'hoant o des da gavet gloer. — (ENVD 173.)

Evezhiadenn 2

Ar reolenn da-heul a zo bet roet gant Frañsez Kervella.

Ne vez ket lakaet araogenn ebet pa zeu an anv-verb rag-eeun war-lerc'h ar [ger] « c'hoant » […], da lavaret eo :

– en anv-verb : kaout c'hoant mont […] ;

– pa vez lakaet renadenn eeun ar verb kaout da gentañ

C'hoant dimeziñ e verc'h en devoa

— (Frañsez Kervella, Yezhadur Bras ar Brezhoneg, Brest, 1947, 1976, p. 186.)

Hogen, ar menegoù dastumet a ya a-enep ar reolenn-se pa vez kaout a-raok c'hoant.

• Pa en devije c’hoant da debriñ, — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/1, Al Liamm, 1984, p. 164.)
• — [...]. Ne lavarign ket d'eoc'houi zoken ar pez am beuz c'hoant da ober. [...]. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 86.)
• Petra livirit ? N'ouzon ket petra hoc'h eus c'hoant da ober. — (Yann-Vari Perrot, E-tal ar poull, C'HOARIVA BREZHONEK, Pemp pezh-c'hoari berr, Skridoù Breizh, 1944, p. 48.)
• Ne ouzoc'h ket petra am boa c'hoant da ober en eur vont ken tost-ze d'ar sitoyaned ? — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 88.)
• Ho c'hounta em boa c'hoant da ober evit gouzout ped oant. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 88.)

Krennlavaroù

• An hini a deuk en ul lec'h en devez c'hoant da sevel eno e di.
• An hini en deus c'hoant da vont da gozh
  A rank lezel an avel fall eus e gof.
• An hini en deus c'hoant da zastum madoù
  Pa vo krog an tan, lazhet ar gouloù.
• Hennezh en devez c'hoant
  Da gaout ar marc'h hag an arc'hant.
• Pa vez c'hoant d'ober berzh
  Gwelloc'h ijin eget nerzh.
• Ret eo gortoz ar c'haol da boac'hat (= da boazhat)
  Pa vez c'hoant d'ober soubenn vat.

Troidigezhioù

• kaout c'hoant da vezañ
• kaout c'hoant da gaout
• kaout c'hoant da ober
  • kaout c'hoant da zimeziñ
  • kaout c'hoant da c'houzout
  • kaout c'hoant da welout
  • kaout c'hoant da lavarout
  • kaout c'hoant da lazhañ
  • kaout c'hoant da reiñ
  • kaout c'hoant da vont
• kaout c'hoant e ...

Troidigezhioù

• alamaneg : Lust haben ^(de)
• galleg : avoir envie ^(fr)
• finneg : tehdä mieli ^(fi)
• norvegeg : ha lyst ^(no)
• poloneg : mieć ^(pl)  ; ochotę ^(pl) (na ^(pl) + akuzativ)
• saozneg : to fancy ^(en)  ; to lust after ^(en)