holl

Gwelet ivez : holl-

Brezhoneg

Sellet e vez ouzh ar bajenn pe ar gevrenn-mañ evel un divraz da glokaat e brezhoneg. Mar gouezit tra pe dra diwar-benn danvez ar pennad e c'hellit lakaat ho kouiziegezh da dalvezout dre gemmañ ar bajenn-mañ diouzhtu goude klikañ war al liamm « kemmañ ».

Etimologiezh

Gwelet ivez : holl-

Raganv-gour

1. war-lerc'h ar ger-mell:
   • an holl, da lavarout an holl dud
   • « Gwir eo, » eme an holl. KBSA
   • Kousket eo an holl en ti e-giz aelez, nemet Annaig a zo war-sao o c’hortoz Laou. KBSA
2. hep ar ger-mell:
   • Selaouit holl.
   • "Pedomp", emezomp holl neuze.

Anv-gwan

1. war-lerc'h ar ger-mell,
   • an holl, implijet dirak un anv-kadarn
   • an holl dud, an holl draoù
2. hep ar ger-mell, war-lerc'h un anv-kadarn
   • Ar mogeriou a grene, ar guer a stracle, ar gouent oll a heje evel pa vije cren douar ; [...] — (Feiz ha Breiz niv. 337, 1871, p. 491a.)
   • an dud holl — (GBDT, p. 148.)
   • — [...]. Mar gellit ober an traou-ze holl, evel a lavaran d'eoc'h, eme ar maout aour, ne deuot ket da greski hor bandenn. [...]. — (G. MILIN, Gwechall-goz e oa..., Kemper, 1924, p. 52.)
   • Mont a ra en egar, hag e lavar krouga ar gornandoned holl. KBSA
3. implijoù all
   • Leun e oa [an iliz] a dud; met tud varv e oant holl ... — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/1, Al Liamm, 1984, p. 286.)
   • Abalamour da se e voe aes a-walc'h deomp holl tec'het diouzh Kergidu en ur vont a-dreuz dre ar parkeier, hag oc'h en em guzhat a-hed ar c'hleuzioù. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 212.)
   • Bodet en-dro d'an oaled, ur pikol keuneudenn o teviñ er siminal, holl e selaouont rimadelloù, sorbiennoù, istorioù Yann-gozh. — (Brogarour, Onenn, 1936, p. 59.)
   • C'hoazh e tiskouezas dezhañ kalz a draoù kaer pe gaeroc'h holl. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 12.)
4. war-lerc'h ar perc'hennañ

   ma holl

   • Toud int lakaet en ur blokad, ma zad, ma mamm, ma mab, ma breur, na c'hoarezed, ma holl gerent desedet. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 60.)

   da holl

   • — Doue hag ar Verc'hez a ziouallo ac'hanot, Ian, her c'hredi a ran; mez red e vezo d'id ive lakaat da oll-skiant da c'hoari. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 113.)

   e holl

   • Kement-se a zihune ar santimañchoù natural eus e galon vat hag eus e holl deneridigezh. — (Glaoda Marigo, Buez ar Sænt gant reflexionou spirituel, Kemper, 1837, p. 515.)
   • Peurvuiañ er gwin a lazh muioc’h a dud Eget na bare yac’haer gant e holl vrud. Geriadur BG Troude p 802
   • ... e holl dud. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 175.)
   • ... teuzet eo e holl vadoù etre e zaouarn. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 216.)
   • — « [...] ! Krediñ a ra deomp en deus kollet e holl skiant vat gant an traoù spontus en deus gwelet. » — (Jakez Riou, An Ti Satanazet, Skridoù Breizh, 1944, p. 124.)

   he holl, hec'h holl

   • Mes ar voereb ne selaoue mui, ne gleve mui, kollet ma oa ganti he holl anaoudegezh. — (Jakez Riou, An Ti Satanazet, Skridoù Breizh, 1944, p. 30.)
   • An hini en dije gwelet Mari d’ar mare-se en dije kredet moarvat e oa kollet ganti he holl skiant vat, kollet he zamm buhez. — (Jakez Riou, An Ti Satanazet, Skridoù Breizh, 1944, p. 53.)

   hon holl

   hoc'h holl

   o holl

   • Nann, siwazh ! al loened ne gomzont mui evel diagent. Kollet eo ganto, e feson, o holl zeskadurezh. — (Jakez Riou, An Ti Satanazet, Skridoù Breizh, 1944, p. 9.)
   • Job ha Lom en em gave gwall-nec’het, abalamour ma chome dihun ar voereb, en desped d’o holl bolontez vat da glask lakaat anezhi da gousket. — (Jakez Riou, An Ti Satanazet, Skridoù Breizh, 1944, p. 45.)
5. hep ar ger-mell
   • Holl dud an ti, holl loened ar vro, holl vugale ar barrez.
   • Holl dud ma zi zo kontant da vonet da destoù, SBI 2/252
   • Kinniget eo, da gentan, da holl labourerien ha micherourien Breiz-Izel... d'am holl gerent PIPI GONTO 1902/V
   • Ma ne oa ket aet holl barrez Lotei da Garreg-al-Louarn, e oa aet di evelato kalz a dud eus Lotei : [...]. — (Jakez Riou, An Ti Satanazet, Skridoù Breizh, 1944, p. 80.)
   • Al levenez hag an doan a vez rannet etre holl dud an ti evel ma vez rannet etrezo an hevelep torzh vara. — (Brogarour, Onenn, 1936, p. 39.)
   • D'ar sul, eil a viz here (holl Lanneverniz a zalc'has soñj mat eus an deiz-se), e pakas Nikolaz e hanterkantvet bloavezh. — (Jakez Konan, Lannevern e kañv ha danevelloù all, Al Liamm, 1980, p. 15.)
6. en troiennoù
   • a-greiz-holl
   • a-holl-viskoazh
   • an holl
   • dre-holl
   • dreist-holl
   • en holl
   • en holl d'an holl
   • kement-se holl
7. War-lerc'h un araogenn displeget.
   • « A ! » emezomp holl. KBSA
8. War-lerc'h ur verb displeget.
   • An aotrou maer, ar fabrisianed, kuzulierien an ti-kaer a vezo holl amañ warc’hoaz… KBSA

Troioù-lavar

• na gaout dorojoù war e holl doulloù

Krennlavaroù

• Na rit ket d'ar re all gwasoc'h evid deoc'h hoc'h-unan, peogwir omp oll kig-ha-gwad. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 314.)

Rimadelloù

• Ur wech e oa,
  Ur wech e vo,
  E veze roet roll
  d'an oll gaoziou
  Ur wech e oa ur paotr bihan
  en ur park braz,
  Ma n'eo ket deut er-maez
  ema eno c'hoaz. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 384.)

Adverb

holl

1. E penn kentañ ur frazenn, dirak ar verb displeget:
   • Ar wreg, ar vatezh, ar mevel, holl e teredjont eus hen klevet, [...]. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 205.)
   • ...holl o devoa klodadoù re vihan, hag e tiskouezent bezañ eürus — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/1, Al Liamm, 1984, p. 275.)
   • Holl e oant deut dre ma vijent galvet dre o anv. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/1, Al Liamm, 1984, p. 142.)
   • Holl e sentimp ouzhit ha kement a liviri a vezo graet. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 106, 147.)
   • Holl e tleent bezañ ensellet gant ar Prezidant Teddy Roosevelt, kenderv ha war an dro tonton Franklin Delano R. pennrener Amerika e-pad ar brezel diwezhañ. — (Jarl Priel, Va Zammig Buhez, Al Liamm, 1954, p. 102.)
2. Implijoù all: adverb war-lerc'h un anv-gwan:
   • Kouezhet e oant holl.
   • Yec'hed deomp holl, Hemañ zo 'vont da goll!
3. War-lerc'h un anv-kadarn (evel anv-gwan?):
   • Karga a ra Per ar pod-houarn : eur pez kig sall, eun tamm kig bevin, eun tamm kig saeson, irvin, kaol, karotez, ougnon, pour, ha dour war an traou-se holl . KBSA
4. (War-lerc'h un anv-gwan pe anv-gwan-verb) : penn-da-benn
   • Spontet-holl, Laou a ya d’eur c’horn hag a chom tamolodet eno da c’hedal ar pez a zo da c’hoarvezout. KBSA
   • Strafuilhet-holl, e c’hellit kredi, Laou a ya kuit. KBSA

Kembraeg

Sellet e vez ouzh ar bajenn pe ar gevrenn-mañ evel un divraz da glokaat e brezhoneg. Mar gouezit tra pe dra diwar-benn danvez ar pennad e c'hellit lakaat ho kouiziegezh da dalvezout dre gemmañ ar bajenn-mañ diouzhtu goude klikañ war al liamm « kemmañ ».

Etimologiezh

1. Eus oll.

Anv-gwan

holl

1. • yr holl blant

     An holl vugale