gourc'hemenn

Brezhoneg

Etimologiezh

Verb hag anv-kadarn :

Savet diwar ar rakger gour hag ar ger kemenn.

Kar d'ar ger latin commendo.

Eus guoccemin en henvrezhoneg

Meneget er C'hatolikon :gourchemenn.

Da geñveriañ gant ar gerioù gorchymyn en kembraeg, gorhemmyn en kerneveureg.

Verb

gourc'hemenn, pe gourc'hemenniñ

1. gourc'hemenn un dra bennak: reiñ un urzh bennak, reiñ urzh d'ober un dra bennak  :
   • N’oc’h evit gourc’hemenn dezhañ nemet traoù mat, — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 23.)
2. gourc'hemenn ober un dra bennak:
   • Hag ar roue a c'hourc'hemenn kas Lell d'ar prizon. — (Yann ar Floc'h, Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault, Kemper, 1950, p. 53.)
3. gourc'hemenn da unan bennak ober un dra bennak:
   • ... hag edont eno, ur pennad a yoa, o tiviz petra da ober, pe distreiñ da Gastell, pe chom e Berven, hervez m'oa gourc'hemennet dezho. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 19.)
   • Hag e c'hourc'hemennas start dezhe lakaat evezh na ouvezje den kement-se. — (Testamant nevez hon Aotrou hag hor Zalver Jesus-Christ - Lakeat a-nevez e brezonec, ha reizet hervez ar vam-scrid gregach, Paris, 1886, p. 146.)
   • Gourc'hemenn a ra d'ar rouanez raktal mont da gerc'hat mab ar roue. — (Yann ar Floc'h, Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault, Kemper, 1950, p. 187.)
   • Gourc’hemenn a ran dit bezañ va mevel endra vevin, sentiñ ouzhin e pep tra, ha pa vefe da ober d’al loar kouezhañ eus an oabl, pe lakaat ar mor da veuziñ ar vro-mañ. — (Roparz Hemon (diwar Chr. Marlowe), Fostus an doktor daonet in Pemp pezh c'hoari berr, Skridoù Breizh, Brest, 1944, p. 89.)

Gerioù heñvelster

• reiñ urzh
• urzhiañ

Troidigezhioù

• galleg : commander ^(fr)  ; ordonner ^(fr)
• kembraeg : gorchymyn ^(cy)

• kerneveureg : gorhemmyn ^(kw)
• saozneg : to command ^(en)  ; to order ^(en)

Anv-kadarn

gourc'hemenn /ɡurˈxemːɛn/ gourel (liester gourc'hemennoù)

1. Urzh
   • Ur gourc'hemenn nevez a roan deoc'h, en em garout an eil egile ; evel ma 'm eus ho karet, evel se c'hwi ivez en em garit an eil egile. — (Maodez Glanndour (troidigezh dindan renerezh), Ar Bibl santel - An testamant nevez - Ar Pevar Aviel, eil emb., Al Liamm, 1982, p. 251.)
   • Pep hini anezo a zisplego eur gontadenn goude pep gourc’hemenn a ray va zad d’it. — (Yann ar Floc'h, Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault, Kemper, 1950, p. 191.)

Troioù-lavar

• Gourc'hemmennoù Doue
• Gourc'hemennoù an Iliz

Troioù-lavar

• bezañ e gourc'hemenn unan bennak : bezañ unan bennak/un dra bennak dindan urzhioù unan bennak
• delc'her da c'hourc'hemenn unan bennak : ober diouzh urzhioù unan bennak
• dougen ur gourc'hemenn : reiñ un urzh, ur c'hemenn start
• lakaat un dra bennak e gourc'hemenn unan bennak : prest da vezañ prestet, roet da unan bennak e-sell eus un implij bennak
• ober ur gourc'hemenn : reiñ un urzh, ur c'hemenn start
• tennañ ur chekenn e gourc'hemenn unan bennak : en anv unan bennak

Troidigezhioù

• galleg : commandement ^(fr)  ; ordre ^(fr)  ; (au pluriel) congratulations ^(fr) , salutations ^(fr)
• kembraeg : gorchymyn ^(cy)

• kerneveureg : gorhemmyn ^(kw)
• saozneg : congratulations ^(en)