az

Brezhoneg

Etimologiezh

Savet gant « a » ha « 'z ».

Raganv-gour

az /as/

1. Raganv-gour renadenn, en eil gour unan, implijet evel renadenn eeun, etre ar rener hag ar verb.
   • dirak ur verb displeget, hep kemmadur:

   • Hag e ve yen da wad, en-berr ni az tommo. — (Fañch an Uhel, Sainte Tryphine et le Roi Arthur, Presses Universitaires de Rennes, Terre de Brume, p. 438.)
   • — « [...], ha bremaik pa stagin ganit, me az lazho evel ur vuzhugenn. » — (Troude ha Milin, Labous ar Wirionez ha Marvailhoù all, Skridoù Breizh, 1950, p. 144.)
   • Klenk ar c'horf en un tu bennak, ha me az paeo mat. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 202.)
   • — « Diwall na bokfe dit, me az ped, nag hi na den all ebet. » — (Troude ha Milin, Labous ar Wirionez ha Marvailhoù all, Skridoù Breizh, 1950, p. 110.)
   • me az kar

   • gant ur c'hemmadur dre galetaat:

   • « Barn a rez ac'hanomp, mes Doue az parno ! » — (Yann-Vari Perrot, Bue ar Zent, Montroulez, 1912, p. 178.)
   • — « [...], ha ped start Intron Varia Gerzent d'az tiwall mat. » — (Lan ar Bunel, Laouig ar Penker eun danvez beleg, Moulerez straed ar C'hastell, Brest, 1929, p. 33.)
   • Me as tioallo a bep drouk. — ( Ma Beaj Jeruzalem, p. 2 .)

2. E-barzh d'az (skrivet da'z a-wechoù), dirak un anv-verb :

   • Ec'h an ivez d'az lazhañ aze evel ur c'hi. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/1, Al Liamm, 1984, p. 272.)
   • ... me ya d'az kas d'am breur Avel-uhel. — (G. MILIN, Gwechall-goz e oa..., Kemper, 1924, p. 74.)

3. Implijet a-raok furmoù 'zo eus ar verb « bezañ » da sevel furmoù displeget ar verb « kaout » en eil gour unan.
   • az peus, az po, az pezo, az poa, az pez, az peze, az pefe, az pije.
4. Er stumm nac'h, war-lerc'h ne :

   • « Setu kig kristen d'in a-benn fenoz ! Da Zoue, m'hen tou! n'az tenno ket a dre va daouarn !!!... » — (Klaoda ar Prad, Marvailhou ar Vretoned e-tal an tan, Sant-Brieg, 1907, p. 72.)
   • Pa n'ankounac'haez ket ac'hanon, me n'az ankounac'hain ket ivez. — (G. MILIN, Gwechall-goz e oa..., Kemper, 1924, p. 43.)

5. War-lerc'h ma, en un islavarenn :

   • ... deus amañ m'az kuzhin indan ma gwele. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 39.)

Notenn

• Kemmadur dre galetaat war-lerc'h « az ».

1. • — « [...], ha ped start Intron Varia Gerzent d'az tiwall mat. » — (Lan ar Bunel, Laouig ar Penker eun danvez beleg, Moulerez straed ar C'hastell, Brest, 1929, p. 33.)

Doareoù-skrivañ all

• Skrivet « a'z » a-wechoù.

Krennlavar

• Ar mor a lavar d'ar martolod : Poagn ganin, me az pevo; diwall razon, me az peuzo ! — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 321.)

Troidigezhioù

• galleg : te ^(fr) , t' ^(fr)