keloù

Brezhoneg

Sellet e vez ouzh ar bajenn pe ar gevrenn-mañ evel un divraz da glokaat e brezhoneg. Mar gouezit tra pe dra diwar-benn danvez ar pennad e c'hellit lakaat ho kouiziegezh da dalvezout dre gemmañ ar bajenn-mañ diouzhtu goude klikañ war al liamm « kemmañ ».

Etimologiezh

→ Etimologiezh da glokaat (Ouzhpennañ)

Anv-kadarn

keloù /ˈkɛːlu/ gourel, (liester : keleier)

1. bezañ keloù eus udb:
   • [...] hag evel-se a zo bet keloù a gement-se holl e-touez ma re, hag e c'hallet krediñ, n'eus ger gaou en kement am eus kontet deoc'h. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/1, Al Liamm, 1984, p. 36.)
2. na vezañ keloù ebet eus udb
   • ...ne oa keloù ebet anezhañ.... — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 84.)
   • Tremenet e oa un deiz hag ur bloaz ha keloù ebet diouto, hag ar roue kozh a zalc'he da fallaat. — (Marsel Klerg, Faltazi an amzerioù kent, Mouladurioù Hor Yezh, 1999, p. 23.)
3. dont, erruout ur c'heloù
   • Ar c'heloù a gement-se a yoa deuet betek ennomp-ni, [...]. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 53.)
   • Pa zeuas keloù ar marv da Bleiben, e voe kriz ha kalet glac'har ma mamm-gozh hag hini he bugale, met plegañ a rejont d'o gwallblanedenn, hep grozmolat hag hep en em sevel ouzh Doue. — (Yeun ar Gow, E Skeud Tour Bras Sant Jermen, eil emb. Al Liamm, 1978, p. 17.)
4. embann ur c'heloù
   • Ha da sul, war-lerc'h ar pron, p'en deveze ur c'heloù bennak e-giz-se da gemenn d'e barrezianiz, ec'h embanne atav a vouezh uhel evit echuiñ : « Setu perak an otrou mêr ha me ' ya mat ! » — (Yeun ar Gow, E Skeud Tour Bras Sant Jermen, eil emb. Al Liamm, 1978, p. 245.)
5. kaout keloù eus un den
6. kaout eus keloù un den : klevout komz anezhañ.
   • Erwan Pennaoroz en deus bet keloù digant e niz Goulc'han Gwezenneg hag a zo, en Naoned, war ar studi louzaouer. Brogarour, Onenn, 1936, p. 63.
7. kas keloù da ub
   • Neuze e kasjont keloù a gement-se da Lambezelleg, e-lec'h m'edo Corbet, un dispac'her bras, o kas an traoù en-dro. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 191.)
   • "[...]... Mar ne vijen ket kavet bremañ-souden war ma boutell blouz, e vefe diskredet war ma c'houst raktal, hag ar beleg kaset keloù dezhañ war an eur. [...]." — (Anatol ar Braz, lakaet e brezhoneg gant Erwan ar Moal, Mojenn an Ankou, Mouladurioù Hor Yezh, 1986, p. 97.)
8. kemenn ur c'heloù
   • ..., pedet gant va mamm-gozh da vont di da gemenn ar c'heloù : ... — (Jarl Priel, Va Zammig Buhez, Al Liamm, 1954, p. 44.)
9. klevout ur c'heloù
   • Gwelet a rit pegen trist eo aet homañ pa he deus klevet ar c'heloù, — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 542.)
10. reiñ keloù eus un den → Termenadur da glokaat (Ouzhpennañ)
    • Unan bennak anezhe a roio dimp keloù eus Priñsez ar Velandinenn. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/1, Al Liamm, 1984, p. 141.)
11. bezañ keloù, keloù nevez, gant ur vaouez: bezañ brazez
12. Keloù zo ganeoc'h, a welan.
13. (relijion) : Ar C'heloù Mat : an Aviel
14. anv-lec'h : Ar C'heloù : anv ar reier dirak porzh Keriti, e Pennmarc'h.
    • Mont a ra, hep skuizhañ morse, dre douez skilfoù ramzel ar C'heloù gouez, ha dreist ar bazinier, gant e holl nerzh, d'an Aod Wenn, ha da vein rous bezhinek ar Gelveneg, ha penn-da-benn an aod, betek Korn Men C'hoed, e Leskon. — (Youenn Drezen, Itron Varia Garmez, Skrid ha Skeudenn, 1941, Al Liamm, 1977, p. 293.)

Krennlavaroù

• Ur gevnidenn diouzh ar mintin
  Sin a wall fin
  Ur gevnidenn diouzh an noz
  Sin a geloù mat antronoz.
• Skouarn dehou
  Gwall geloù
  Skouarn gleiz
  Keloù nevez.

Troidigezhioù

• alamaneg : Neuigkeit ^(de)
• esperanteg : novaĵo ^(eo)
• galleg : nouvelle ^(fr) , information ^(fr)
• gresianeg : νέο ^(el) (néo)

• portugaleg : novidade ^(pt) , notícia ^(pt)
• saozneg : piece of news ^(en) , news ^(en) (~ item)
• spagnoleg : noticia ^(es)