hep

Brezhoneg

Etimologiezh

Kavet en henvrezhoneg (ep).

Meneget er C'hatolikon (hep).

Da geñveriañ gant heb « hep » e kembraeg hag e kerneveureg ha seach « en tu-hont da ; kentoc'h (eget) » en iwerzhoneg.

Deuet eus ar ger keltiek *sekʷo « ouzhpenn, a-hent-all » a zeu eus ar wrizienn indezeuropek *sekʷ- « heuliañ » a gaver er gerioù secus « a-hed ; mod-all » e latin, hačā « a, eus » en henbersianeg ha sácā « gant » e sañskriteg.

Araogenn

Gour	Furm
U1	hepdon
U2	hepdout
U3g	heptañ
U3b	hepti
L1	hepdomp
L2	hepdoc'h
L3	hepto/hepte
D	hepdor

hep /ˈhep/

1. Ger a dalvez da verkañ an ezvezañs, an diouer, al lakaat er-maez.
   1. dirak un anv-kadarn
      • — [...], « ne c'hell bezañ bugel hep tad na netra hep krouer. [...]. » — (Troude ha Milin, Labous ar Wirionez ha Marvailhoù all, Skridoù Breizh, 1950, p. 159.)
      • — [...], « ne c'hell bezañ bugel hep tad na netra hep krouer. [...]. » — (Troude ha Milin, Labous ar Wirionez ha Marvailhoù all, Skridoù Breizh, 1950, p. 159.)
   2. hep ... na ...
      • ..., rak a-regennadoù e falc'he an Alamaned an engroez kouerien dizesk-se, ken stank ha merien, kaset hep truez na mezh da vezañ distrujet a-vilvern. — (Jarl Priel, Amañ hag Ahont, Al Liamm, 1957, p. 13.)
      • hep kar na par
      • hep na ... na ...
      • Hennez a oa en noazh, hep na boued na dilhad. TBP 3/44
   3. hep aon
   4. hep dale
   5. hep mar
   6. dirak un anv-verb
      • Ur plac'h yaouank a gomze outañ hep ober goap. — (Jakez Riou, Geotenn ar Werc'hez ha danevelloù all, Al Liamm, 1957, p. 32.)

      hep goulenn na diskenn: hep aotre

      hep gouzout da unan bennak, hep goût da unan bennak

   7. hep ma
   8. hep na

Divinadelloù

• Korf heb ene, diouskouarn hep penn, treid heb ivinou ? — Ur pout-houarn. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 331.)

Troidigezhioù

• alamaneg : ohne ^(de)
• arabeg : بِدُونِ ^(ar) (bidūni) , بِغَيْرِ ^(ar) (biḡayri) , بِلَ ^(ar) (bilā)
• euskareg : gabe ^(eu) , barik ^(eu)
• galleg : sans ^(fr)
• gresianeg : χωρίς ^(el) (chorís) , δίχως ^(el) (díchos) , άνευ ^(el) (ánef)
• italianeg : senza ^(it)
• iwerzhoneg : gan ^(ga)
• kembraeg : heb ^(cy)
• kerneveureg : heb ^(kw)

• luksembourgeg : ouni ^(lb)
• nederlandeg : zonder ^(nl)
• okitaneg : sens ^(oc)
• poloneg : bez ^(pl)
• portugaleg : sem ^(pt)
• romañcheg : senza ^(rm)
• saozneg : without ^(en)
• skoseg : gun ^(gd)
• spagnoleg : sin ^(es)
• vietnameg : không có ^(vi)

Gwelet ivez

• Araogennoù brezhonek, stag