gwelloc'h

Brezhoneg

Etimologiezh

Savet gant an anv-gwan gwell hag an dibenn-ger -oc'h.

Derez-uheloc'h an anv-gwan mat.

Anv-gwan

gwelloc'h

1. Bezañ gwelloc'h (tra).

   • Gwelloc’h rouesoc’h evit stankoc’h pa vez hadet kerc’h lec’h e vez temz en douar, — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 203.)
   • Bremañ e vezer bevet kalz gwelloc‘h evit gwechall, — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 203.)
   • Al laezh-kezeg zo kalz gwelloc‘h evit al laezh-saout, — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 203.)
   • Goud ouzoud petra a ra tan gwelloc'h evid fao glaz ? - Hini sec'h. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 332.)
   • Petra a zo gwelloc'h evid sukr war an douar? Teil — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 333.)

2. bezañ gwelloc'h (ober)

   • — Guelloc'h eo tomma ar c'horf gand banneou leun ar c'hof, eged ne d-eo gand tomder an tan, n'euz forz pegen tomm e c'helfe beza, rak nao blavez kraza a ia gand eur sourrad avel. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 280.)
   • Gwelloc’h distreiñ diwar hanter hent evit ober gwall veaj, Kr. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 203.)

3. ober tra pe dra gwelloc'h (deskiñ, gouzout, labourat, ... )
   • Sane. — Gant ar c'hoz alvokad daonet-se a dle dont hirio eus a Gemper e teskin gwelloc'h, a gav d'eoc'h ? [...]. — (Yann-Vari Perrot, An Aotrou Kerlaban Pez farsus e 3 Arvest, Brest, 1922, p. 4.)
   • Kenta medesin. — Ni a oar gwelloc'h egedoc'h, 'michans, p'eo gwir ez omp medesined dre hor micher. — (Yann-Vari Perrot, An Aotrou Kerlaban Pez farsus e 3 Arvest, Brest, 1922, p. 22.)
   • Me 'm-bije greet al labour gwelloh evid evel-se. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Première Partie, 1966, p. 29.)
   • Me oar ze gwelloh evidout te. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 203.)
4. bezañ gwelloc’h da ober udb

   da welout eget da gaout

   • Da chevra eo gwelloc’h an nevezioù-mañ, — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Première Partie, 1966, p. 120.)
   • Me a zo gwelloc’h da zebriñ evit da labourat, — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 203.)
   • Gwelloc’h int da gaout eget da dremen, mieux à avoir (vaut les avoir) que de s’en passer, — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Première Partie, 1966, p. 90.)

5. bezañ gwelloc'h da unan bennak ober un dra
6. bezañ gwelloc'h gant unan bennak
7. netra gwelloc'h, netra welloc'h
8. kavout gwelloc'h
9. Dirak un anv-kadarn:
   • N'eo ket difennet d'an den a labour klask kaout gwelloc'h pae, mar gell en onestiz. — (Kannadig ar Galoun Zakr, 1910, p. 262.)

Stummoù rannyezhel

1. Douget eur d'ober gant welloc'h en Bro-Dreger :
   • — Ne c'houlennan ket welloc'h, a lâras Charlez. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/1, Al Liamm, 1984, p. 65.)
   • Ma vijen bet un tu war-dro ivez, am bije koaniet un tammig welloc'h evit n'am eus graet, pa n'am eus bet nemet avaloù-douar gant avaloù-douar ! — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/2, Al Liamm, 1985, p. 74.)
   • — Ne c'houlennan ket welloc'h ma zad. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 55.)
   • — [...], ha c'hoazh ne gave ket ar vicher mat-kaer, pa eo gwir e voe welloc'h gantañ bezañ laket en ur groaz, e benn d'an traoñ. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/4, Al Liamm, 1989, p. 55.)

Krennlavarioù

• Brezoneg mad a zo gwelloc'h evid galleg fall. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 319.)
• Debrit hag evit ha grit chér vad, gwelloc'h eo kalon evid mad. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 309.)
• Goulou a zo gwelloc'h evid daoulagad. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 321.)
• Gwelloc'h eo ar sourpren evid ar sorc'henn. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 320.)
• Gwelloc'h eo bevañ diw vuoc'h gand boued teir evid ma'z eo bevañ teir buoc'h gand boued diw. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 304.)
• Gwelloc'h eo bezañ kiger evid bezañ leue. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 304.)
• Gwelloc'h eo blesañ daou evid lazañ unan. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 320.)
• Gwelloc'h eo boued da venel evid kof da freuzañ. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 308.)
• Gwelloc'h eo c'hwez mad (c'hwez vad) evid trouz arc'hant. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 308.)
• Gwelloc'h eo da un den lipad e leue evid sevel ur goz vuoc'h euz an toufle. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 304.)
• Gwelloc'h eo ijin evid kabasite. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 320.)
• Gwelloc'h eo kaoud grasou mad ur c'hanaill evid e fachiri. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 316.)
• Gwelloc'h eo kof da freuzañ evid boued da venel. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 308.)
• Gwelloc'h eo madelez evid braventez. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 311.)
• Gwelloc'h eo plantañ beterabez eisteiz a-raog gouel Yann evid eisteiz goude. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 324.)
• Gwelloc'h eo plegañ evid terriñ. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 321.)
• Gwelloc'h eo un ti mad evid kalz a barkou. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 307.)
• Gwelloc'h eo ur gwaz garo evid ur gwaz maro. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 312.)
• — Gwelloc'h karantez leizh an dorn
  Eget aour melen leizh ar forn. — (Youenn Drezen, Itron Varia Garmez, Skrid ha Skeudenn, 1941, Al Liamm, 1977, p. 93.)
• Moged tomm a zo gwelloc'h evit avel yen. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 357.), — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 307.)
• Santez Barba a lavare e oa gwelloc'h ganti Komandiñ ar c'hurunou evid komandiñ merc'hed. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 311.)
• Skïant-prenañ (Skïant-prenet) a zo gwelloc'h evid hini naturel. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 320.)
• Ur c'homander mad a zo gwelloc'h evid daou labourer. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 302.)

• gwellaat