Mont d’an endalc’had

kemend-all

Ur pennad eus ar Wikeriadur, ar geriadur liesyezhek frank a wirioù.

Brezhoneg

Etimologiezh

Savet gant kement hag all

Adverb

kemend-all /kɛmẽnˈdalː/, skrivet kement all a-wechoù.

  1. memestra, koulskoude
    • Ho mignonet a rea kement all eus ho c'hostez, [...] — (Buez ar zent, troet gant Klaoda Marigo, 1846, p. 373.)
    • Ha pemp all evit ann tu all, ha kement all evit ann tal a sko var ar c'huz heol. — (Skrituriou sakr - Levr ann Exod, troet gant Yann-Wilhoù Herri, 1861, p. 114.)
    • [...] ; pa soñjer ez eus nebeut etouez kement all hag o defe eur maro mad, [...] — (Scol ar maro mad, troet gant Goulven Morvan, 1867, p. 153.)
    • E pelec'h vo kavet eur bobl hag en deuz gret kement all ? — (Istor Breiz, gant Anne de Jésus, 1869, p. 259.)
    • Biscoaz ar zoudardet-ze n'o doa c'hoarzet kement all, rak [...] — (Feiz ha Breiz, 15 Gouere 1871, p. 192b.)
    • Grit kement all, tud fidel, [...] — (Breuriez ar Feiz, Kantikou brezounek Eskopti Kemper ha Leon, 1888, p. 132.)
    • [...], brema e ra he sounj d'ober kement all da arc'heskop Avignon ha d'ar pevar eskop ho deuz sinet ar memez lizer ganthan. — (Ar ministr penn-foll, Le Courrier de la Cornouaille, 30 Ebrel 1892, p. 2b.)
    • Amzer fall, amzer vrav,
      Gra da labour atav.
      Amzer vrav, amzer fall,
      Gra da labour kemend-all.
      — (Tad Medar, An Tri Aotrou, 1981, p. 62.)
    • Taolit pled e rafec'h ur wech all kemend-all din-me . — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 15.)
  2. kemend-all a ...
    • [...] pegement a spount a deu e kaloun eun den e kreiz kement all a freuz. — (D. L., Etouez ar Prussianed, Feiz ha Breiz, 18 C'hwevrer 1871, p. 21b.)
    ... ar marc'h a zo bet kemend-all a anv anezhañ er marvailh-mañ ... — (Troude ha Milin, Labous ar Wirionez ha Marvailhoù all, Skridoù Breizh, 1950, p. 68.)
  3. kemend-all a draoù
    • [...] ; ha dre louzou eo a lacont ar vugale da zeski kement all a draou ! — (Tad G. Bleuzenn, Buez an tad meurbed enorus Julian Maner, 1876, p. 91.)
    • Staget da zibri ez oa, pa zistrojont, hag e voent souezet o welet kemend-all a draou. — (G. MILIN, Gwechall-goz e oa..., Kemper, 1924, p. 65.)
  4. 'kemend-all a dud
  5. biskoazh kemend-all
  6. chom war e gemend-all
  7. kouezhañ war e gemend-all: bezañ souezhet-bras
  8. mont war e gemend-all
  9. reiñ e gemend-all da unan bennak : kas an dorzh d'ar gêr.
  10. treiñ an traoù war o c'hemend-all : ober stlabez.