banne

Brezhoneg

Etimologiezh

Kar d'ar gerioù banna e kerneveureg, banne an heniwerzhoneg, « takenn », boinne e krenniwezhoneg, bainne en iwerzhoneg hag e skoseg « laezh », hag a zeufe holl eus ur ger keltiek *ba-nyā pe *bannyā (evit *bat-nyā) « liñvenn », gwrizienn BHA pe BHAT, a gaver er gerioù to bathe e saozneg ha bad-en en alamaneg, « kouronkañ », h.a.^[1]

Anv-kadarn

banne /ˈbãnː.e/ gourel (liester banneoù, furm vihanaat bannig)

Takenn : banne dour, banne glav.
Kementad bihan a evaj : banne chistr, banne dour, banne digor-kalon, banne gwin, banne kimiadiñ, banne laezh :
- — Pe seurt bro an diaoul eo houman, emez-ho, ne gaver enn-hi nag eur banne guin fall zoken, nag eun diner toull? — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 55.)
- Ur banne ne ray ket a zroug, rak pell 'zo e valean, hag ouzhpenn, ur blijadur eo trinkañ gant ur c'hamalad kozh eveldout. — (Klaoda ar Prad, An teir c'had ; Ar mevel laer, Ti-moulerezh Sant-Gwilherm, Sant-Brieg, 1908, p. 7.)
- Gwelet a-walc’h a raen e oa e sorc’henn da evañ ur banne kafe. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 483.)
banne soubenn
banne avel
banne aer, banne aezhenn, banne aezhenn-vor
banne mor
banne tan
lakaat, servij ur banne:
- — Lakait din ur banne all, emezañ, ur banne brasoc'h... — (Jakez Riou, Geotenn ar Werc'hez ha danevelloù all, Al Liamm, 1957, p. 86.)
banne kafe:
- Netra ne blij din-me 'vel ur banne kafe. Kanaouenn.
tamm, pennad : (kousket).
- Un banne chigodenn am eus bet c'hoazh war ar marc'had. — (Klaoda ar Prad, An teir c'had ; Ar mevel laer, Ti-moulerezh Sant-Gwilherm, Sant-Brieg, 1908, p. 9.)
ur banne moged
ur banne butun
ur banne sklêrijenn