sikour
Brezhoneg
Etimologiezh
- Eus ar ger gallek secours, deuet eus ar ger latin poblek succursum, deuet eus ar verb succurrere , savet diwar sub- ha currere (« redek »).
Anv-kadarn
- Taol skoaz, pe taol dorn, da sikour un den.
- An ti-se a yoa ur skrij mont ennañ, meur a vloavezh a yoa, rak bez' e oa eno pemzek den da nebeutañ, sot da stagañ, ha ne c'helle den tostaat outo nemet gant sikour soudarded pe archerien. — (Eozen-Vari Madeg, Al leanez santel Anna-Mari Javouhey hag urs Sant Joseph a Gluny, Brest, 1920, p. 63.)
- Goulenn, kas, kaout, reiñ sikour, un taol sikour:
- [...] : aon o defe bet kent, moarvat, he defe goulennet Matriona un tamm sikour digante. — (Aleksandr Soljenitsyn, lakaet e brezhoneg gant Ernest ar Barzhig, Ti Vatriona, Al Liamm, 1976, p. 37.)
- Diwar an aod ne oad ket evit kas dezhe sikour : an taolioù-mor a frege re rust war ar c’herreg. — (Fañch al Lae, Bilzig, Kemper, 1925, p. 143.)
- dont war sikour un den.
- O ! ma ve ho madelez, deuit war va zikour !… » — (....)
Gerioù heñvelster
Krennlavaroù
- Forz tud ha fall sikour. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 303.)
- Truez hep sikour a ra nebeud a vat. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 467.)
Verb
- Sikour unan bennak:
- Va sikourit en an' Doue. — (Yann-Vari Perrot, E-tal ar poull, C'HOARIVA BREZHONEK, Pemp pezh-c'hoari berr, Skridoù Breizh, 1944, p. 54.)
- — « Ni a chomo evit mont da sikour ar marichal, kenkas ma vo ezhomm. » — (Jakez Riou, An Ti Satanazet, Skridoù Breizh, 1944, p. 117.)
- Mat ! bepred o devoa dalc'het warni kement ken e oa aet da sikour anezho. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Première Partie, 1966, p. 235.)
- Sikour gant unan bennak (troienn eus Bro-Gwened)
- Sikour ober udb
- D' sikour sevel ho bugale,
'Balamour ma 'z on kiriek d'hê ; — (Fañch an Uhel, Gwerziou Breiz-Izel 2, An Oriant, 1874, p. 486.) - Distagañ a ra ar porc'hell en devoa sikouret lakaat eus ar skourr, ar beure-se, [...]. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 205.)
- Meur a zen o deus lakeet o dourn da sikour ober an hent-se . — (SAOQ, p. 92.)
- Pa oue deuet da veza brasoc'h e sikouras labourat an douar, hada, medi guiniz, maïs, troc'hañ melc'hen, trouc'ha foen, kempenn ar winiennou, kutuill ar frouez. — (kentelioù person ars, p. WVI-XVII.)
- D' sikour sevel ho bugale,
- Sikour un den da ober udb:
- Deus da sikour ac'hanomp da ziskargañ ar sac'hadoù patatez-mañ. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 115.)
- Deus da sikour ac'hanon da sammañ ar sac'h-mañ ! — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 455.)
- ..., rak meur a vatezh a ranke sikour pep koantenn da sankañ spilhoù er seizenn du stardet e-dro d'he fenn, ... — (Jarl Priel, Va Zammig Buhez, Al Liamm, 1954, p. 32.)
- [...] : « Bout a zo bet adarre sach-krev etre c'hwiltouzed saoz ha ni, ha p'edomp war nes bezañ roustet ganto, e tiredas Alamaned (pe Norvegiz) d'hor sikour da vreviñ o c'horf dezho ». — (Jarl Priel, Va Zammig Buhez, Al Liamm, 1954, p. 103.)
- Bremaik am sikourot da weskel ar bern liñselioù-se ma vezint lakaet da sec'hañ ; skrivit. — (Yann-Vari Perrot, E-tal ar poull, C'HOARIVA BREZHONEK, Pemp pezh-c'hoari berr, Skridoù Breizh, 1944, p. 47.)
- E oa bet o sikour Fañch da vegañ ar bern plouz. TBP 2/38
- Ni a zo bet roet d’it evit da sikour da gas da veaj da benn.. — (Yann ar Floc'h, Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault, Kemper, 1950, p. 38.)
Gerioù heñvelster
Deveradoù
Krennlavaroù
- Red eo d'an eil paour sikour egile. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 313.)