c'hoarzhadenn

Brezhoneg

Etimologiezh

Diwar c'hoarzh-, pennrann ar verb c'hoarzhin, hag al lostger kevrennek -adenn (diwar -ad hag -enn.

Anv-kadarn

c'hoarzhadenn /xwarˈzɑːdɛn/ benel (liester : c'hoarzhadennoù)

1. Bomm c'hoarzh.
   • Ur c'hoarzhadenn euzhus, faeus, kalonek, sec'h, skiltrus, yac'h, yudaz ...
2. Ober ur c'hoarzhadenn :
   • - O ! nann », emezañ, o respont dezhañ e-unan, hag en ur ober ur c'hoarzhadenn yudaz, [...]. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 110.)
   • Herri a laoskas eur griadenn euzus, hag an itron a reas eur c'hoarzadenn : an hini a gerze etrezeg an daol n'an nevoa penn ebet war e ziouskoa. — (Erwan ar Moal, Pipi Gonto, Kemper, 1925, p. 12.)
3. Sevel ur c'hoarzhadenn:
   • - [...]. Pebezh c'hoarzhadenn a save en hon touez, pa c'helle unan ac'hanomp reiñ dezhi un taol peul war he fenn evit he c'has adarre da ober un dro all d'ar goueled ! — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 149.)
   • Eur c'hoarzadenn euzus, skiltrus, krenvoc'h evit ar c'hurun hag an aveliou, a respontas d'ean, ken ma savas e vleo a-bik en e benn. — (Erwan ar Moal, Pipi Gonto, Kemper, 1925, p. 70.)
   • Hi war e gein, ha gant eur c'hoarzadenn skiltrus : « Marc'h en deus diskouarn Morvarc'h ! » — (Yann ar Floc'h, Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault, Kemper, 1950, p. 41.)
   • Ur c'hoarzhadenn a-greiz-holl, ur c'hoarzhadenn hir, sec'h ha sklaer, a darzhas er sal vras e-kichen ar gegin. — (Roparz Hemon, Ho kervel a rin en noz ha marvailhoù all, Al Liamm, 1970, p. 21.)
   • Bep an amzer e tarzhe ur c'hoarzhadenn yac'h eus e c'henoù. — (Goulc'han Kervella, Brezel ar Rigadell, Al Liamm, 1994, p. 40.)
   • Ur c'hoarzhadenn vihan a reas, ha grozmolat : [...]. — (J.K. Rowling, lakaet e brezhoneg gant Mark Kerrain, Harry Potter ha Maen ar Furien, An Amzer embanner, 2012, p. 13.)
   • [...], ha kentañ tro dezhañ en e vuhez, da glevout ur c'hoarzhadenn dregernus, yen, kriz. — (J.K. Rowling, lakaet e brezhoneg gant Mark Kerrain, Harry Potter ha Maen ar Furien, An Amzer embanner, 2012, p. 63.)
4. Ober ur c'hoarzhadenn war unan bennak : ober goap outañ en ur c'hoarzhin.
   • An dimezell a reas ur c’hoarzhadenn warnañ, PIPI 109
5. mousc'hoarzh

Deveradoù

• c'hoarzhadennig

Troidigezhioù

• galleg : éclat de rire ^(fr)