daouarn
Brezhoneg
Etimologiezh
Furm anv-kadarn
daouarn /ˈdɔwːarn/ daouder gourel (furm vihanaat liester : daouarnioù, daouarnoù); daouarnig, liester daouarnigoù.
- (Korfadurezh) Daouder an anv-kadarn dorn.
- Daouarn, daouarn merc'hed, bihan ha gwenn, ha ne welent korf ebet dezhe, a servije hag a diservije an daol. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/1, Al Liamm, 1984, p. 115.)
- [...] : difenn a reot ivez ho pro en ur viret outi da ruziañ he daouarn e gwad un den a zoujañs Doue, n'en deus graet droug da zen. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 24.)
- — [...]. — Soudarded, krogit enn-han, liammit he zaouarn d'ezhan adren he gein, hag e bourg Berven dirak an oll, ni her fuzilio. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 19.)
- Gwelet an nevoa anean etre daouarn e dad, mes biskoaz n'an nevoa taolet plê mad outan. — (Erwan ar Moal, Pipi Gonto, Kemper, 1925, p. 80.)
- Morse n'oun bet arôk breman ; morse n'eo bet an alc'houez etre va daouarn. — (Ivon Krog, Klenved ar Medalennou, Ti-moulerez Sant-Gwilherm, Sant-Brieg, 1909, p. 23.)
- Kenta medesin. — Kaër am eus bet teuler evez, eo tec'het eus a dre va daouarn, evel pa vije bet krog an tan en e ziadrenv, [...]. — (Yann-Vari Perrot, An Aotrou Kerlaban Pez farsus e 3 Arvest, Brest, 1922, p. 24.)
- — Petra, eme he breur d'ezi, ha ne ve ket gallet tenna ac'hanout eus a zaouarn Morgan ? [...]. — (G. MILIN, Gwechall-goz e oa..., Kemper, 1924, p. 22.)
- Hag o-daou en em vazhataent er foz, e-touez ar pri hag an delioù gleb, a daolioù daouarn, hag a daolioù treid. — (Jakez Riou, An Ti Satanazet, Skridoù Breizh, 1944, p. 21.)
- Kerzhet a reas, e zaouarn astennet gantañ, hag o kregiñ er penn, e tastumas anezhañ. — (Roparz Hemon, Gaovan hag an Den Gwer, 1949 kentañ emb. Embannadurioù Douar ar Yaouankiz (Al Liamm), eil emb. Levrioù Skol al Louarn (An Here), 1988, p. 20.)
- Hi avat, tonius ha gwisket-brav, ne saotre ket he daouarn gant labour ar vagazenn hag a chome da skrivañ ha d'ober he c'hontoù en he burev. — (Yeun ar Gow, E Skeud Tour Bras Sant Jermen, eil emb. Al Liamm, 1978, p. 53.)
- « Ferc'hier ? emezañ, ha petra all ouzhpenn ? Hag ho taouarn, Aotronez, da betra int mat ? [...]. » — (Jarl Priel, Amañ hag Ahont, Al Liamm, 1957, p. 15.)
- C'hwi a zo ken gwenn ho taouarn evel re eul leanez. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 134.)
- Ma daouarn a zalho da zibeilluski bremañ pa baro an heol warno. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 395, 401.)
Troioù-lavar
- astenn an daouarn war unan bennak
- bevañ diwar-bouez e zaouarn
- bezañ etre daouarn unan bennak
- bezañ toull e zaouarn
- gwalc'hiñ e zaouarn da unan bennak
- kroaziañ e zaouarn
- lakaat an daouarn war unan bennak
- lakaat an daouarn war un dra bennak
- lakaat un dra bennak etre daouarn unan bennak
- stlakañ e zaouarn
- strakal e zaouarn
Krennlavarioù
- Un daouarn tomm hag ur galon yen
A ra goap a veur a zen. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 396.), — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 318.)