boe

Brezhoneg

Sellet e vez ouzh ar bajenn pe ar gevrenn-mañ evel un divraz da glokaat e brezhoneg. Mar gouezit tra pe dra diwar-benn danvez ar pennad e c'hellit lakaat ho kouiziegezh da dalvezout dre gemmañ ar bajenn-mañ diouzhtu goude klikañ war al liamm « kemmañ ».

Etimologiezh

→ Etimologiezh da glokaat (Ouzhpennañ)

Furm verb

boe /Distagadur ?/

1. Furm ar verb bezañ/bout e trede gour unan an amzer-dremenet strizh, en doare-disklêriañ

• Hep kemmadur :

Mar oue (?) klask d'ezhan, Biel an Doen n'hen diskleriaz ket. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 195.)

• Gant ur c'hemmadur dre vlotaat (war-lerc'h ar rannig-verb a, ar rannig-verb nac'h na hag ar stagell isurzhiañ pa da skouer) :

An anterramant a oue great antronoz e bered Plouenan. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 171.)

[...], met eur marc'h na voe biskoaz ha na vezo biken e bar er bed-mañ. — (Yann ar Floc'h, Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault, Kemper, 1950, p. 39.)

Pa voe tavet an dornerezed, Yun a zistroas d'an ti. — (Jakez Riou, Geotenn ar Werc'hez ha danevelloù all, Al Liamm, 1957, p. 33.)

Tekla a voe an hini diwezhañ o pignat er c'harr a loc'has e-kreiz hopadennoù ar grennarded. — (Ronan Huon, Ar Gwennili-mor, Al Liamm niv. 77, Du-Kerzu 1959, p. 412.)

• Gant ur c'hemmadur mesket (war-lerc'h ar rannig-verb e hag ar stagell isurzhiañ ma) :

Nag e oue debret c'houek an tamm bara-ze! Nag e oue kavet mad! — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 5.)

— [...]? Eun dervez ma oue digoret dor ar gouent ha great d'ign dont kuit, [...]. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 260.)

Ar re all, pa glevjont, a redas ivez d'ar gambr, ha ma voe eno neuze trouz ha garm spontus. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 14.)

Pa voe bervet an dour, e voe taolet er varrikenn, hag ar c'hure na lâre ger bepred. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 200.)

Troidigezhioù

• galleg : (elle)/(il) fut ^(fr)
• spagnoleg : (ella, él, ello ; usted) fue ^(es)

1. er verb kaout, er stummoù am boe, hor boe.

   • ..., kaer am boe klask, ne gaven hent ebet. — (G. MILIN, Gwechall-goz e oa..., Kemper, 1924, p. 34.)
   • Aotre am boe 'ta da reiñ dorn evel deskard d'ar re-se ar merc'her. — (Jarl Priel, Va Zammig Buhez, Al Liamm, 1954, p. 73.)