komz : diforc'h etre ar stummoù
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Diverradenn ebet eus ar c'hemm |
Diverradenn ebet eus ar c'hemm |
||
Linenn 152: | Linenn 152: | ||
[[Rummad:Brezhoneg eeun]] |
[[Rummad:Brezhoneg eeun]] |
||
[[Rummad:Verboù hep dibenn]] |
[[Rummad:Verboù hep dibenn]] |
||
[[Rummad:komz]] |
|||
[[de:komz]] |
[[de:komz]] |
Stumm eus an 22 Gwe 2013 da 15:30
Brezhoneg
Sellet e vez ouzh ar bajenn pe ar gevrenn-mañ evel un divraz da glokaat e brezhoneg. Mar gouezit tra pe dra diwar-benn danvez ar pennad e c'hellit lakaat ho kouiziegezh da dalvezout dre gemmañ ar bajenn-mañ diouzhtu goude klikañ war al liamm « kemmañ ». |
Etimologiezh
- (Anv-kadarn ha verb) Diwar un diaz keltiek *kon-wep-s a zo WEQ e wrizienn, hag a gaver er gerioù वचस् vacas e sañskriteg, ϝέπ-ος ha εἰπεῖν en henc'hresianeg, vōx e latin, hag all (martezeadenn).[1]
- (Furm verb) Savet diwar komz-, pennrann ar verb komz, hep dibenn-ger.
Anv-kadarn
komz /ˈkɔ̃ms/ benel (liester komzoù — furm vihanaat komzig)
- Barregezh naturel da gomz.
- reiñ ar gomz da un den: reiñ dezhañ galloud da gomz , pa oa mut a-raok
- Mirakloù niverus ha disheñvel a vrudas e santelezh ; reiñ a reas ar gomz da unan eus he leanezed, ar c'hleved d'un all, hag ar yec'hed ne ouier ket da bet ha pet-all. — (Yann-Vari Perrot, Erwan ar Moal, Bue ar Zent, Montroulez, 1912, p. 573.)
- reiñ ar gomz da un den: reiñ dezhañ galloud da gomz , pa oa mut a-raok
- Ger pe heuliad gerioù a eztaol ur mennozh.
- Kement-se na oa ket ur gomz vat. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/1, Al Liamm, 1984, p. 275.)
- eur gomz vat. Buhez Genovefa A Vraban, Glaoda'r Prad, p. 93
- Kenetrezo, ar vistri, a gemere evit o reolenn, ar gomz a lennomp en Aviel : dant evit dant, lagad evit lagad. — (Yann Gere, Sarmoniou an Aotrou Quere, dastumet ha renket gant an aotrou Jézégou, Brest, 1906, p. 292.)
- ... ur gomz fall ... ur gomz hudur ...ur gomz karantezus ... ur gomz truezus ... ur gomz rust ... ur gomz vat ... Ur gomz zo un dra vihan hag a denn da vras. BUAS 394
Deveradoù
Troioù-lavar
Troidigezhioù
- afrikaans : praat (af)
- alamaneg : Wort (de)
- esperanteg : parolo (eo)
- faeroeg : tala (fo) , mál (fo)
- frizeg : paroal (fy)
- galleg : parole (fr)
- gresianeg : λόγος (el)
- henhebraeg : אִמְרָה(*) Patrom:f
- ido : parolo (io) (1), parolado (io) (2)
- katalaneg : paraula (ca)
- nederlandeg : spraak (nl) , spreken (nl) , woord (nl) , parool (nl)
- okitaneg : paraula (oc)
- papiamento : abla (*)
- poloneg : mowa (pl)
- saozneg : words (en)
- songhai : [[šenni#Patrom:ses|šenni ]](*)
- spagnoleg : palabra (es) , voz (es) , habla (es)
Verb
komz /ˈkɔ̃ms/ verb gwan (displegadur)
- Lavaret, distagañ gerioù, frazennoù.
- Komz a rit ho-tiv en ur bern.— (Yann-Vari Perrot, E-tal ar Poull, e-barzh Pemp pezh-c'hoari berr, Skridoù Breizh, Brest, 1944, p. 45.)
komz verb kreñv eeun
- Bezañ gouest d'ober gant ur yezh bennak.
- Ober gant ur yezh bennak.
- Difenn zo komz brezhoneg dezhe en neb doare. — (Juluan Godest, Dastumaden gwerziou poblus, Sant-Brieg, 1904, p. 16.)
komz verb kreñv dieeun
- Komz ouzh unan bennak → Termenadur da glokaat (Ouzhpennañ)
- Komz gant unan bennak eus, a, diwar-benn un dra bennak → Termenadur da glokaat (Ouzhpennañ)
- Komz da unan bennak eus, a, diwar-benn un dra bennak → Termenadur da glokaat (Ouzhpennañ)
- […] an deiz war-lerc’h e komzas arre d’e verc’h a zimeziñ dezhañ, met da-vat, hag e-pad eizh deiz ne roas peoc’h ebet dezhi gant ar gaoz-se. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 26.)
Deveradoù
Troioù-lavar
Troidigezhioù
- afrikaans : praat (af) , gesels (af)
- alamaneg : sprechen (de) , reden (de)
- albaneg : flas (sq)
- arabeg : تكلّم (ar)
- asturianeg : falar (ast)
- bambara : fɔ (*)
- daneg : snakke (da) , tale (da)
- esperanteg : paroli (eo)
- euskareg : hitz egin (eu) , mintzatu (eu)
- faeroeg : tala (fo) , tosa (fo)
- finneg : puhua (fi)
- frizeg : prate (fy) , sprekke (fy)
- galizeg : falar (gl)
- galleg : parler (fr)
- gresianeg : μιλάω (el)
- henc'hresianeg : λέγω (*)
- henhebraeg : דּבר(*)
- hensaozneg : acweþan (ang) , cweþan (ang) , specan (ang) , sprecan (ang)
- hungareg : beszél (hu)
- ido : parolar (io)
- inuktitut : ᐅᖃᖅ- (iu) (uqaq-)
- islandeg : spjalla (is) , tala (is)
- italianeg : parlare (it)
- japaneg : 話す (ja)
- katalaneg : parlar (ca)
- khmer : និយាយ (km)
- koreaneg : 말하다 (ko)
- kroateg : govoriti (hr)
- kurdeg : peyivîn (ku) , xeber dan (ku) , axaftin (ku)
- latin : loquere (la) , loqui (la) , orare (la)
- malayseg : bicara (ms)
- nederlandeg : spreken (nl) , praten (nl)
- norvegeg : prate (no) , snake (no) , tale (no)
- okitaneg : parlar (oc)
- papiamento : papia (*)
- poloneg : mówić (pl)
- portugaleg : falar (pt)
- roumaneg : vorbi (ro) , discuta (ro)
- rusianeg : говорить (ru) , поговорить (ru)
- saozneg : to deal with (en) , to speak (en) , to talk (en)
- serbeg : говорити (sr) , причати (sr)
- sikilianeg : parrari (scn)
- sinaeg : 说 (zh)
- skoseg : bruidhinn (gd) , labhair (gd)
- spagnoleg : hablar (es)
- sranan : taki (*)
- svedeg : tala (sv)
- tagalog : magsalitâ (tl)
- zouloueg : -khuluma (zu)
Furm verb
Kemmadur | Furm |
hep | komz |
dre vlotaat | gomz |
amreizh | digemm |
komz /ˈkɔ̃ms/
- Furm ar verb komz e trede gour unan an amzer-vremañ, en doare-disklêriañ.
- Klevet e veze o komz ouzh Doue, a-wezhioù gant doujañs hag en ur grenañ, hag a-wezhioù all evel ma komz ur mignon ouzh e vignon. — (Gabriel Morvan, Buez ar Zent, Brest, 1894, p. 635.)
- Me gomz eus ur servijerez — ’zo bet pell-bras ’n un tiegezh, — Ha na rae ar servijerez — Met ober goap eus he mestrez. — (Fañch an Uhel, Gwerziou Breiz-Izel 2, An Oriant, 1874, p. 532.)
- Furm ar verb komz en eil gour unan an doare-gourc'hemenn.
- Mes komz 'ta ! — (Yann-Vari Perrot, Erwan ar Moal, Bue ar Zent, Montroulez, 1912, p. 290.)
- Na gomz morse a rouanez :
Ur gaouiad out, mar o meulez ;
Un den krouget, m’o zamallez. — (Gabriel Milin, Furnez ar geiz, euz a Vreiz, Brest, 1868, p. 93.)
Daveoù
Roll an daveoù :