demat

Ur pennad eus ar Wikeriadur, ar geriadur liesyezhek frank a wirioù.

Brezhoneg

Etimologiezh

Ger savet diwar « dez » ha « mat ».
Anavezet dre skrid abaoe ar bloaz 1530[1].

Estlammadell

demat /de.ˈmɑːt/

  1. Ger saludiñ.
    'Nn autro penn-ar-goer pelec'h'man ? — (E. E., Ar brezel prus, Feiz ha Breiz, 14t bloavezh, niv. 15, 1879, p. 118b.)
    • Ia laouen ; deiz mad, Thomaz,
    Deus pelec'h e teuez ma fautr ? — (E. E., Ann ti-eva e-kichen ar mor, Feiz ha Breiz, 14t bloavezh, niv. 21, 1879, p. 163a.)
    • De mad ha joa oll en ti-man.
    Ann otro Maer pelec'h eman ? — (Gwerz ann otro ar C'haer, Chansons et danses des Bretons, 1889, p. 122.)
    • Demad ha joa bars an ti-ma,
    Ar bennherès pelec'h ema ? — (Pennherès Kernenon, Soniou Breiz-Izel, 1890, p. 184.)
    • Demad, Mari, ma mestrès, demad d'ac'h a laran ; [...] — (Mari, Soniou Breiz-Izel, 1890, p. 206.)
    • Demad ha joa hol er gêr-man,
    Pelec'h 'man ar golaj aman ? — (Cloarec Rozmar, Soniou Breiz-Izel, 1890, p. 260.)
    C'houi, a glevan, a zo kapabl — (Kollokou etre eun den kiriuz hag eun den fur, Ar Bobl, niv. 10, 1904, p. 3a.)
    • De mad itrôn ! Dudi ha levenez deoc'h ! — (Leon ar Berr, Ar gwir treac'h d'ar gaou, 1905, p. 17.)
    • Demad Herveik koz ! — (Leon ar Berr, Ar gwir treac'h d'ar gaou, 1905, p. 43.)
    • De-mad, tonton, deuet oun d'ho kwelet, [...] — (Marvailher Botmeur, Ar penn-oc'h du, Feiz ha Breiz, 8t bloavezh, niv. 8, 1907, p. 249.)
    • De mad, emezan, de mad ! — (Ar Yeodet, Ar pesk-ebrel, L'Écho du Finistère, 4e bloavezh, niv. 173, 1909, p. 2d.)
    • Ar vleuen-ze 'm ije roet
    N'eur reketi d'ezi : de-mad ! — (Y. Bloch, Hunvre, L'Écho du Finistère, 4e bloavezh, niv. 174, 1909, p. 2c.)
    • Démat, Elen ! — (Vedig en Evel, Un dra grateit, Dihunamb!, 6t bloavezh, niv. 55, 1910, p. 123.)
    • Démat ha joe d'ol tud en ti ;
    Er vinourez 'men é ma hi ? — (Er vam gaer, dastumet gant an dimezell L. Guillam, Dihunamb!, 6t bloavezh, niv. 55, 1910, p. 163a.)
    Hanter-guzhet 'touez ar c'hoad gwer ;
    Bemde d'ezan, gant pok an de mat,
    An heol 'ro e gentan sklerder. — (Filomena Kadored, Ma Zi bihan, Mouez meneou Kerne, 1912, p. 47.)
    • An doktor Moulin, maer Bar-le-Duc, a hetaz d'ezan demad — (Dre ar Prenneslt, Ar Bobl, 10t bloavezh, niv. 453, 1913, p. 1a.)
    • Demat, Per, skuis e tlefec'h beza gant ar c'hor. — (Breur ha C'hoar, Le Courrier du Finistère, 41t bloavezh, niv. 2130, 1920, p. 3e.)
    • Démat, madam er Vran, penaus ma hou iehed ? — (L., Er Vran hag el Luhern, Dihunamb!, Genver 1922, p. 64.)
    • Un dé, ér vorh, jao Fanchon é huélet un or degor dirakton e ias én ti, hemb laret démat ha kentéh chetu ean é monet trema en nèled èl ma oè akustumet. — (L. Herveu, Jao Fanchon, Dihunamb!, Genver 1922, p. 167.)
    • Démat, Kristol.... Iah oh ataù ! — (Efflam Koed Skaù, Blankeu me iondr Kristol, Dihunamb!, C'hwevrer 1923, p. 164.)
    • De-mat 'ta, Per, da blec'h 'zit 'ta,
    Ker presset all er mintin-ma? — (Kaourantin Kergoat, Istor eur Maout, Le Courrier du Finistère, 31 Mae 1930, p. 2e.)
  2. Demat da unan bennak:
  3. Reketiñ an demat da ub.
    • [...], ha me reketi an demat d'an teir maouez ha d'ar zoudard a oa ennañ : [...] — (Ab-Sulio, Seiz vloaz e bro ar vorianed, 1929, p. 93.)

Distagañ

Notenn

Gwir eo e vez kavet dreist-holl en troiennoù :

Met kavet e vez skouerioù kozh ivez hep an araogenn da.

Deveradoù

Gerioù heñvelster

Troidigezhioù

Gwelet ivez

  • Ar pennad « demat » e-barzh Wikipedia Pennad war Wikipedia

Daveoù

Roll an daveoù :